Artykuł powstał w oparciu o zwiady zuchowe przeprowadzone przez zuchy z 156 Gromady Zuchowej Bractwo Kamyka.
Władysław Opolski – książę kaliski w latach 1234–1244, książę rudzki 1234–1249, książę opolsko-raciborski 1246–1280/81 (do 1241 roku pod zwierzchnictwem książąt śląskich). Jest to ważna postać dla historii Żor, ponieważ to właśnie książę Władysław Opolski nadał naszemu miasta prawa miejsce w 1272 roku.
Prawa miejskie dla Żor
24 lutego 1272 roku Władysław Książę Opola i Raciborza dokonał zamiany kilku swoich majątków na wieś Żory, należącą wtedy do dóbr jednego z jego rycerzy, Chwalisza. W zachowanym odpisie dokumentu wydanego w tym dniu, Książę Władysław stwierdza, że zamierza w tym miejscu założyć obronne miasto. 24 luty 1272 roku jest zatem uznawany w Żorach za oficjalną datę założenia miasta.
Historia miasta w Pigułce
Pierwotnie Żory były wsią rycerską (Sari), która pod koniec XIII wieku należała do rycerza Chwalisza. Książę opolsko-raciborski, Władysław, miał w planach powołanie nowego miasta, a lokalizacja wsi Sari była najlepsza. Oprócz położenia przy głównych traktach komunikacyjnych była otoczona bagnami, rzeką Rudą, lasami, licznymi potokami. Dlatego też w Raciborzu w dniu św. Macieja (24 lub 25 lutego) 1272 książę Władysław wydał dokument, nadający Chwaliszowi wieś Ściernie pod Pszczyną, w zamian za przekazanie księciu wsi Sari, by ten mógł przekształcić ją w miasto na prawie magdeburskim. Przypuszcza się, że Żory otrzymały takie sama prawa, jakie posiadał w tym czasie Racibórz. Data wydania dokumentu uznawana jest za początek historii miasta Żory. Żorskim władcą do 1282 pozostał książę Władysław. Po śmierci władzę przejęli jego synowie. Początkowo najstarszy oraz najmłodszy z czwórki rodzeństwa, książę cieszyński Mieszko oraz książę raciborski Przemysław, sprawowali władzę wspólnie. Od 1289 Przemysław rządził samodzielnie.
Zuchy zwiadowcy na tropie historii
Zuchy z 156 Gromady Zuchowej postanowiły zbadać historię pomnika Księcia Władysława Opolskiego, ponieważ ich gromada działa właśnie w dzielnicy Księcia Władysława. Poniżej prezentujemy prace, jakie przygotowały zuchy wraz ze swoimi opiekunami.
Zwiad przygotowany przez Anię Cieślik
Zwiad przygotowany przez Magdę Bąk
Zwiad przygotowany przez Mikołaja Wypycha
Zwiad przygotowany przez Lenę Bąk
Zwiad przygotowany przez Mikołaja Bąka
Prezentacja autorstwa Małgosi i Justyny Lewandowskich jest dostępna: TUTAJ.
Zwiad został przeprowadzony przez zuchy z 156 Gromady Zuchowej Bractwo Kamyka w ramach projektu Mapa Pamięci. Projekt Mapa Pamięci jest realizowany z środków budżetu Gminy Miejskiej Żory, jako zadanie publiczne w obszarze kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego: Realizowanie przedsięwzięć kulturalnych popularyzujących tradycję i dziedzictwo kulturowe Żor, w tym wiedzę o zabytkach.