Zwiad został przeprowadzony przez 1 Gromadę Zuchową W stronę Słońca w ramach projektu Mapa Pamięci, finansowanego z budżetu Gminy Miejskiej Żory. Pełen materiał możecie zobaczyć TUTAJ.


Pomnik w Lesie Łęg w Suszcu upamiętniający śmierć 36 więźniów Marszu Śmierci z Obozu Auschwitz Birkenau

W II połowie 1944 r., przed zbliżającą się ofensywą Armii Czerwonej, w obozie KL Auschwitz- Birkenau i jego podobozach SS rozpoczęło stopniową likwidację dowodów zbrodni i ewakuację więźniów. Mimo docierających do obozu informacji o zbliżającej się Armii Czerwonej, do ostatnich chwil trwały rozstrzeliwania i dymiły piece krematoryjne. Do ostatniej chwili realizowano określony w przemówieniu Hitlera z 22 sierpnia 1939r. plan eksterminacji Polaków. Więźniowie nie zdawali sobie sprawy z tego, że zbliżający się Nowy Rok 1945r. rozpocznie się tragicznymi dla ich przyszłych losów zdarzeniami.

W dniu 17.01.1945r. dotarła do Niemców informacja, że wyzwalająca południowe tereny Polski Armia Czerwona dotarła do przedmieść Krakowa, co wywołało natychmiastową reakcję komendanta obozu, który nakazał zniszczenie kompromitującej dokumentacji i przygotowanie więźniów do pieszej ewakuacji. W nocy z 17/18.01.1945r. na dziedzińcu Bloku 11 rozpalono ognisko, gdzie niszczono stanowiącą dowód zbrodni hitlerowskich obozową dokumentację. Formując więźniów w kolumny 5 osobowe w rzędzie, przygotowano ich do ewakuacji.

W dniu 18.01.1945r . wyruszyło około 25 tys. więźniów na usłaną trupami 63 km trasę Marszu Śmierci z Oświęcimia do Wodzisławia Śląskiego. skąd tych, którym udało się ujść z życiem, w otwartych wagonach przewożono do obozów koncentracyjnych Gross-Rosen, Buchenwaldu, Bergen- Belsen, Mathausen, Ravensbrück i Sachsenhausen.

Od 17 do 21 stycznia 1945 roku, w związku z wydaniem rozkazu o ostatecznej ewakuacji, która trwała od połowy 1944 roku i likwidacji KL Auschwitz, wyprowadzono z obozu i jego podobozów około 56 tysięcy więźniów i więźniarek. W pieszych kolumnach ewakuacyjnych, konwojowanych przez uzbrojonych esesmanów pokonali oni w bardzo trudnych warunkach, śniegu i silnym mrozie, trasę 63 km – z Oświęcimia do Wodzisławia Ślaskiego.

Wielu z nich straciło życie. Szacuje się, że podczas ewakuacji nazywanej Marszem Śmierci zginęło 15 tysięcy ludzi.

Jednym z upamiętnionych na trasie Marszu Śmierci miejsc był znajdujący się przy drodze z Pszczyny do Żor, na granicy Suszca i Branicy, las zwany 'Łęgiem”. Po przejściu Pszczyny, na odcinku od Branicy do Rudziczki hitlerowcy zamordowali 18 więźniów i 18 więźniarek w wieku od 18 do 55 lat. Na trasie przemarszu zwłoki były porozrzucane po rowach i po przejściu kolumny mieszkańcy pochowali zabitych w zbiorowej mogile pod brzozowym krzyżem w lesie „Łęg”.

W miejscu zbiorowej mogiły na „Łęgu”- aby upamiętnić ofiary hitlerowskiego terroru – w 1965r. odsłonięto pomnik. Na pamiątkowej tablicy znajduje się napis:” „Tu zginęli pomordowani przez hitlerowskich oprawców więźniowie polityczni obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu w czasie ewakuacji obozu 19 i 20 stycznia 1945 roku. Cześć ich pamięci.”

W maju 1945 r. komisja badająca zbrodnie hitlerowskie dokonała ekshumacji zwłok, przy czym odczytano numery obozowe tych, którzy zginęli od kul esesmanów, co pozwoliło ustalić personalia pochowanych. W 1947 r. z mogiły w „Łęgu” zwłoki przeniesiono do wspólnego grobowca na cmentarzu św. Krzyża w Pszczynie, gdzie chowano więźniów oświęcimskich, którzy zginęli podczas Marszu Śmierci. Cmentarz znajduje się przy ulicy Żorskiej w Pszczynie.

Artykuł przygotowała Jagoda z mamą Wiesią.